Mistrzostwa z blankiem

7 października 2011
Marek Penszko

Scrabble należy do kilku najpopularniejszych na świecie gier planszowych. Nierzadko pojawia się w wypowiedziach znanych osób jako jedna z ulubionych form relaksu. Jest modna wśród VIP-ów. Małgorzata Tusk, żona premiera, przyznała się w wywiadzie do słowno-literowych potyczek z mężem. Pod tym względem Państwo Tuskowie nie różnią się od Państwa Obamów, choć Barack Obama podobno częściej i chętniej grywa w scrabble z siostrą. Głów państw, bezinteresownie reklamujących scrabble swoim zamiłowaniem do tej gry, można wymienić sporo – wszyscy oni należą do amatorów, czyli rzeszy skarblistów, bawiących się w wykładanie liter od czasu do czasu.

Na przeciwległym biegunie są „profesjonaliści”, a więc ci, którzy uczestniczą w turniejach, znają setki nikomu (poza nimi) niepotrzebnych słów oraz tajniki strategii owocnego pozbywania się liter, a w szczególności tzw. „czyszczenia stojaka”, no i mają w głowach maszynki do anagramowania. Wypada jeszcze wspomnieć, że grają na czas – to bardzo istotny element. Grając bez zegara z mistrzem mam szanse na wygraną, zwłaszcza jeśli litery mi podejdą. Gdy natomiast dysponuję 20 minutami na partię, to praktycznie jestem bez szans bez względu na to, jakie litery wyciągnę. W Polsce jest około pół tysiąca skrablistów kwalifikowanych, w większości zrzeszonych w klubach i startujących w turniejach rankingowych, którym patronuje Polska Federacja Scrabble.

Ze Scrabble jest jak z wieżą Babble 🙂 . Polak z Węgrem nie zagra, choć to dwa bratanki, jeśli się nie dogadają, „po jakiemu” będą grać. Są też, w zależności od języka, różnice w zasobie słów. Polscy skrabliści dysponują arsenałem wielokrotnie bogatszym niż np. angielscy, bo nasz język jest silnie fleksyjny. Zatem Polakowi i przedstawicielom większości innych nacji łatwiej jest nauczyć się grać po angielsku, niż Anglikowi np. po polsku. I niektórzy nasi skrabliści uczą się, wkuwając angielskie słówka jak każdy, kto chce opanować język obcy, a poza tym układają je na planszy, trenując w ten sposób przed startem w Mistrzostwach Świata. Czy trening był solidny, okaże się niebawem. 12 października w Warszawie rozpoczynają się 11. Mistrzostwa Świata w Scrabble w języku angielskim. Spodziewanych jest 116 zawodników z 44 krajów, w tym 30 z 16 państw nieanglojęzycznych. Co ciekawe, ta trzydziestka wcale nie jest bez szans. Przeciwnie, zalicza się do niej aktualny mistrz świata Tajlandczyk Pakom Nemitrmansuk. Właściwie nie jest to takie dziwne, skoro w Tajlandii anglojęzyczna Scrabble jest wspierana przez państwo jako sport umysłowy i… edukacyjny. Stanowi jedną z form nauczania języka angielskiego. U nas jeszcze nie, ale za trzech naszych (Rafał Dominiczak, Bartosz Pięta, Wojciech Usakiewicz) warto trzymać kciuki. A jest o co grać – pula nagród to 50 000 $, z czego 2/5 dla najlepszego.

Doświadczeni gracze wiedzą, jak duże znaczenie mają krótkie, 2-, 3-literowe słowa. Ich znajomość  i umiejętność znajdywania dla nich miejsc na planszy bywa kluczem do zwycięstwa. Poniższe zadanie wiąże się z takimi „króciakami”.

Dysponujemy 11 płytkami tworzącymi słowo MISTRZOSTWA oraz jednym blankiem, czyli pustą płytką, która może zastąpić dowolną literę (punkty na płytkach nie są istotne):

Proszę utworzyć z tych liter krzyżówkę, w której płytki będą się stykać bokami najwięcej razy. Litery na stykających się płytkach powinny oczywiście zawsze tworzyć słowo i oczywiście takie, które jest dozwolone w grze, czyli pospolite (nie nazwa własna), będące dowolną częścią mowy w dowolnej formie gramatycznej. Poprawność wyrazów można sprawdzać w słowniku.

W rzędzie z dwunastu płytek (jak wyżej) zetknięć jest 11. W poniższej krzyżówce (blank zastępuje literę „O”) – 14:

Czy uda się Państwu utworzyć krzyżówkę z większą liczbą zetknięć? Maksimum stanowi 17, czyli prostokątny diagram 4×3 złożony z trzech słów 4-literowych i czterech 3-literowych:

Nie wiem, czy osiągnięcie prostokątnego ideału jest możliwe, ale nie wątpię, że dobrzy skrabliści, znający wiele dziwnych słów, pokażą, że tak.

Komentarze z prawidłowymi rozwiązaniami uwalniane są wieczorem w przeddzień kolejnego wpisu. Wpisy pojawiają się co 3-4 dni.