Trudna siódemka

18 października 2010
Marek Penszko

Zadania, które zaproponowano łamigłówkowym sprinterom w pierwszych mistrzostwach świata (Nowy Jork, 1992) były spacerkiem w porównaniu z tym, z czym zmagają się oni w ostatnich latach. Zdolny uczeń szkoły podstawowej, który dziś zmierzyłby się z łamigłówkami sprzed 18 lat, uporałby się z niemal każdą w parę minut. Wówczas organizatorom po prostu zależało, aby to, co rozwiązują najlepsi, nadawało się także do zaoferowania przeciętnemu miłośnikowi intelektualnej rozrywki. Ważniejszy był cel ogólny, czyli popularyzacja mądrej formy relaksu, niż organizowanie niszowej imprezy dla bzików.

Niedawno rozwiązywałem część zadań przygotowanych na 19. mistrzostwa świata i przy wielu zwyczajnie odpadałem. Nie dlatego, żebym w ogóle nie dawał rady, tylko że przekraczałem „granicę bólu” – i to nie będąc pod presją. Byłoby nietaktem i przesadą stwierdzenie, że w związku z tym współczuję startującym w mistrzostwach, zatem napiszę, że ich podziwiam.

Wracając do Nowego Jorku, oczywiście, nie wszystko było takie łatwe, trafiło się kilka nieco twardszych orzeszków. Jeden z nich był dziełem znanego japońskiego speca od łamigłówek Noba Yoshigahary. Pamiętam, że autor niespokojnie chodził po sali, na której trwały zawody i dyskretnie zaglądał uczestnikom „w papiery”. Zwierzył mi się, że jest nieco zakłopotany, ponieważ nie zauważył, aby ktokolwiek rozwiązywał jego zadanie. Przyjrzałem się temu dziełku – w pierwszej chwili skojarzyło mi się z tzw. działaniami pandigitalnymi, które są raczej ciekawostkami lub łamigłówkami dla komputerów. Było najbliższe znanemu skądinąd zaszyfrowanemu dzieleniu:

W kratki należy wpisać różne cyfry od 1 do 9 tak, aby działanie było poprawne. Rozwiązywanie tego twardziela „na piechotę” to raczej pokuta, niż rozrywka, chyba że ktoś lubi pokutować. W dodatku rozwiązań jest pięć.

W zadaniu Noba jeden ułamek był zastąpiony sumą dwóch:

Pozostałe reguły nie zmieniły się.
Czy istotnie uporanie się z tą łamigłówką bez komputera jest trudne? I jak duży jest udział metody prób i błędów w dochodzeniu do rozwiązania?
Zacząć łatwo, lokując „na logikę” jedynkę w jedynej kratce, do której pasuje. Ale co dalej?

Komentarze z prawidłowymi rozwiązaniami uwalniane są wieczorem w przeddzień kolejnego wpisu. Wpisy pojawiają się co 3-4 dni.