Czarny koń

3 listopada 2011
Marek Penszko

Profesjonalni szachiści na ogół za sudoku nie przepadają. Traktują je jak poważni muzycy disco polo, czyli w najlepszym wypadku z pobłażaniem. Są jednak wyjątki.

Węgierski arcymistrz Zoltán Gyimesi to bez wątpienia najlepszy na świecie szachista wśród łamigłówkarzy i „sudokerów” oraz najlepszy łamigłówkarz wśród szachistów. Od 15 lat, gdy jako 19-latek zdobył brązowy medal szachowych mistrzostw świata w kategorii do lat 20, jest reprezentantem Węgier na mistrzostwa świata i Europy. Odnosi sukcesy w olimpiadach szachowych (srebrny medalista z 2002 r.) i na wielu znanych turniejach. Na Olimpiadzie Sportów Umysłowych (Pekin, 2008) wywalczył z drużyną złoty medal w szachach błyskawicznych, pokonując po drodze m. in. znakomitego Chińczyka Wang Hao.
Ponieważ królewska gra jest na pierwszym planie, więc Zoltan startuje w imprezach łamigłówkowych tylko wtedy, jeśli nie kolidują one z terminarzem szachowym. Do drużyny kwalifikuje się jednak bez przerwy od 2005 roku. Ten rok był zresztą dla niego najbardziej owocny w sukcesy. Został wówczas szachowym mistrzem Węgier, Unii Europejskiej oraz Europy w szachach szybkich, zaś na Łamigłówkowych Mistrzostwach Świata zajął piąte miejsce. Równie dobrze radzi sobie w sudoku: przed rokiem był najlepszy w swoim kraju. Zraził się jednak do mistrzostw świata po organizacyjnych niedoróbkach na tej imprezie w Żilinie w 2009 r. – zajął wówczas 28 miejsce (na 128 startujących). Za kilka dni również startowałby w 20. ŁMŚ, gdyby nie to, że równocześnie odbywają się 18. Drużynowe Mistrzostwa Europy w Szachach.

Zoltan jest także popularyzatorem, a okazjonalnie autorem łamigłówek. W rozmowy towarzyskie lubi wplatać drobiazgi w rodzaju:

Z trzech czterech cyfr – 1, 3, 4, 6 – utwórz działanie równe 24, stosując tylko cztery podstawowe znaki (+, -, *, /) i nawiasy.
Potęgowanie jest wykluczone, czyli 1^3*4*6 odpada.

Z zadań nieco „cięższego kalibru” jego autorstwa na szczególną uwagą zasługują te, które przynajmniej formalnie wiążą się z szachami. Oto jedno z nich:

Podane figury należy rozmieścić na diagramie tak, aby liczba znajdująca się w danym polu określała „bilans oblężenia” tego pola. Atak białej figury = 1, atak czarnej = -1, a zatem bilans dla pola atakowanego przez dwie białe = 2, przez białą i czarną = 0, ale jeśli pole nie jest w ogóle atakowane, to także będzie zero. Gwoli jasności obok podany jest mały przykład. Na polach z liczbami figury nie mogą się pojawić.

Komentarze z prawidłowymi rozwiązaniami uwalniane są wieczorem w przeddzień kolejnego wpisu. Wpisy pojawiają się co 3-4 dni.