Cel 785

6 września 2012
Marek Penszko

Jaki teleturniej jest najdłużej emitowany – bez przerwy, do dziś? W Polsce Jeden z dziesięciu (od 6 czerwca 1994). A na świecie? Okazuje się, że nie amerykańskie Koło Fortuny (Wheel of Fortune), które zaczęło się w styczniu 1975 roku, ani nie Jeopardy! (nasz dawny Va Banque), który wprawdzie debiutował w roku 1964, ale zdarzały mu się krótsze i dłuższe przerwy. Nestorem są natomiast francuskie Cyfry i litery (Des chiffres et des lettres), którym w bieżącym roku stuknęła okrągła czterdziestka. Nic w tym dziwnego, bo Francuzi mają słabość do zabaw słownych i liczbowych, choć do słowno-literowych przede wszystkim.

Teleturniej przypomina dwubój z serią rozgrywanych na przemian dwóch konkurencji. Jedna polega na układaniu najdłuższego słowa z wybranych liter, druga – na tworzeniu działania z wylosowanych liczb tak, aby trafić prawie lub idealnie w podany wynik.
Oglądam czasem ten niemal kultowy program, nadawany na kanale France 3 (w dni powszednie o 16.45); po pierwsze dlatego, że jest „klimatyczny”, prowadzony z wdziękiem przez monsieur o swojsko brzmiącym nazwisku Romejko, a po drugie – nieznajomość języka nie przeszkadza w liczbowym łamaniu głowy.

W latach 90. Wojciech Pijanowski próbował zaszczepić Cyfry i litery na TVP pod nazwą Działania i słowa. To było jednak nie to, a raczej nie tak, jak w oryginale, więc program przetrwał, jeśli dobrze pamiętam, kilka miesięcy; w każdym razie śladu po nim nigdzie nie znalazłem. Przyjął się natomiast w kilku innych krajach, m. in. w Wielkiej Brytanii, Australii, Hiszpanii, Włoszech, Turcji.

W konkurencji rachunkowej losowanych jest 6 liczb spośród 14 następujących, które mogą się powtarzać: od 1 do 10, 25, 50, 75, 100. Następnie pojawia się 3-cyfrowy wynik i… start: wolno korzystać tylko z wylosowanych liczb (nie trzeba użyć wszystkich) i czterech podstawowych znaków działań oraz nawiasów. Wynik utworzonego działania powinien być jak najbliższy wylosowanego. Najlepiej oczywiście trafić w punkt. Czas na kombinowanie i główkowanie – 30 sekund.

Proponuję krótki trening na przykładzie z programu.
Wylosowane liczby: 2, 2, 9, 10, 50, 100
Wynik: 785
Jeden z uczestników był o włos od ideału:
(100+10+2)*(9-2)=784
Można jednak trafić w 785. Jak? Ale na tym nie koniec, bo całkowicie różnych sposobów trafienia w 785 jest więcej niż jeden. Kto znajdzie wszystkie?

Komentarze z prawidłowymi rozwiązaniami uwalniane są wieczorem w przeddzień kolejnego wpisu. Wpisy pojawiają się co kilka dni.