S jak Sudoku

Przeszło rok temu Ed Pegg Jr. z niewielką pomocą przyjaciół, głównie Wei-Hwa Huanga, pokusił się o zebranie i zaprezentowanie znanych rodzajów sudoku. Korzystano głównie z czasopism japońskich. Choć wszystkich odmian nie uwzględniono, było ich i tak sporo – przynajmniej tak się wówczas wydawało. Z perspektywy czasu to kropla w morzu.

Dziś podobne przedsięwzięcie zrealizować jest znacznie trudniej – nie tylko ze względu na wielką liczbę wariantów (kilkaset!), ale głównie z powodu niemożności ogarnięcia i uporządkowania całego sudokowego chaosu, przede wszystkim internetowego oraz konieczności stałej, częstej aktualizacji. Mimo to niektórzy próbują

Podstawowym źródłem informacji są oczywiście strony anglojęzyczne, ale wiele nowości pojawia się tylko w innych językach, zwłaszcza na niełatwych do rozszyfrowania stronach i forach japońskich. Powstała nawet swoista liga autorów, którzy konkurują ze sobą wymyślając nowe reguły i dyskutują nad tym, co stworzyli inni. Nierzadko nowości są sztuką dla sztuki, czyli ich atrakcyjność z punktu widzenia rozwiązujących nie jest najważniejsza, natomiast liczy się niezwykły pomysł. Niektóre wariacje na temat odbiegają od pierwowzoru tak wyraźnie, że sudoku przypominają głównie z nazwy.

Ta rozrywkowa nisza, obejmująca „przypadki kliniczne”, skupia zaskakująco duże grono miłośników, uczestniczących w turniejach i konkursach. Zapewne na 2. Mistrzostwach Świata, które odbędą się w kwietniu przyszłego roku w Pradze, klasyczna forma pojawi się już tylko jako skromna, symboliczna porcja, gwoli nawiązania do tradycji. Podobnie, ale jednak z większym umiarem, będzie w 2. Mistrzostwach Polski (informacja o eliminacjach do Mistrzostw niebawem w Łamiblogu oraz na stronie Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Gier i Łamigłówek SFINKS).

Kilka oryginalnych wariantów sudoku rozwiązywano także na 15 WPC. Zadania były dość trudne – proponuję przekonać się o tym samemu na dwóch przykładach.

S jak sudoku
Litera w kratce występuje w angielskiej nazwie cyfry, która powinna się w tym polu pojawić. Pozostałe reguły – klasyka.

Isosudoku…
…to „kopnięty” kwadrat z polami zmienionymi na sześciokątne. Zasady zabawy analogiczne do tradycyjnych plus jedna dodatkowa: cyfry nie mogą się powtarzać także w rzędach pochylonych w lewo, złożonych z 4-9 pól.

Na marginesie: nie wiem dlaczego autor tego wariantu umieścił w nazwie przedrostek iso-; chyba tylko dlatego, że „hex-” było już zajęte.

A na zakończenie zagadka niby na temat, ale merytorycznie z całkiem innej beczki.
Ustalono już, jaki kraj będzie organizatorem 3. Mistrzostw Świata w Sudoku w roku 2008. Taki mianowicie, w nazwie którego:

– jest tylko jedna taka sama litera jak w SUDOKU – w dodatku na tym samym kolejnym miejscu,
– są, jak w SUDOKU, trzy samogłoski,
–  każda litera, jak w SUDOKU, ma oś lub środek symetrii.
Co to za kraj?